สังคม

-คนไทยเรารู้จัก ศรีธนญชัย เป็นอย่างดี ว่า เป็นคนที่ใช้คำพูด ปลิ้นปล้อนได้เก่ง เล่นคำ และ ดิ้นหลุดทุกกรณี ทำให้คนอื่นขายหน้า แต่ตัวเอง ได้ดี เอาสีข้างเข้าถู จนผ่านเรื่องราวต่างๆ ได้มากมาย เป็นการใช้ความฉลาด ที่มีอยู่มากมาย ในทางที่ไม่ดี เอาแต่ประโยชน์ส่วนตน ไม่สนใจผู้อื่น …. หลายคน ในสังคมปัจจุบันจึง เอาอย่าง ศรีธนญชัย เพราะคิดว่าดี -แต่เรื่อง ตอนจบ ของ ศรีธนญชัย เราไม่ค่อยได้ยิน หรือ ได้ฟังคนเล่า … สุดท้าย ศรีธนญชัย ก็พ่ายแพ้แก่ภัยของตนเอง ตรอมใจตาย …มาดูกันว่า เขาพ่ายเณรน้อยกันได้อย่างไรครับ -เมื่อศรีธนญชัย หลอกพระมหากษัตริย์ เอาไปให้อาลักษณ์เขียนพระราชโองการแต่งตั้ง ไปกินเมืองไชยา  ไปถึงไชยา ได้ข้าวของเงินทองจากคนเมืองไชยามากมาย.. แต่ยังไม่พอ หลอกเอาเงินทองจาก ขาวไชยา ไปมากมาก จน กรรมการเมือง ต้องฟ้องไปถึงกรุงศรีอยุธยา แต่ก็ทำอะไรไม่ได้ จนกระทั่ง […]

-บางองค์กร ก็ถูกยกให้เป็น ยักษ์ใหญ่ หรือ เป็นช้างบิน แต่ ทั้ง ยักษ์ และ ช้าง จะเคลื่อนตัวช้า และ ถ้าไม่ปรับตัว ก็ล้มได้ครับ -ตัวอย่างในวงการ ธุรกิจ ที่ถูก อ้างถึงกันบ่อยมาก คือ KODAK และ Black Berry ซึ่ง เป็น ธุรกิจ ขนาดใหญ่ ที่มีความมั่นคง และ มีส่วนแบ่งตลาดสูงมากๆๆ จนถึงมากที่สุด แต่ ในช่วงระยะเวลาไม่นาน ทั้ง 2 ธุรกิจ ก็ประสบปัญหา และ ถึงกับ ไม่สามารถฟื้นตัวได้ … ทั้งๆ ที่ ทั่ง 2 บริษัท ก็ทำหน้าที่ของตนเอง ในแวดวง ธุรกิจของตนเอง อย่างรับผิดชอบ และ ตั้งใจทำอย่างดี -ที่บรรดา นักวิเคราะห์ ต่างพูดถึงทั้ง

-ต่อเนื่องจากนิทาน ยายกะตา ปลูกถั่วปลูกงาให้หลานเฝ้า ที่เล่าไป ว่า เป็นการสอนเรื่อง อิทัปปัจจยตา ซึ่งเป็นธรรมะพื้นฐาน ที่อธิบายเรื่อง ความเชื่อมโยงของเหตุการณ์ต่างๆได้เป็นอย่างดี เพราะสิ่งนี้มี สิ่งนั้นจึงมี เพราะไม่มีสิ่งนี้ สิ่งนั้นจึงไม่มี -แต่ในนิทานเรื่องนี้ หากมองในมุมการบริหารงาน จะพบว่า มีหลักการบริหาร แทรกอยู่เต็มไปหมด โดยที่ผู้บริหารทั้งหลาย ต้องใช้เงิน ใช้เวลา ในการไปเรียน กันมากมาย… มาลองดูกันครับ ว่ามีมุมไหนบ้างครับ -เริ่มจาก ยายกะตา ปลูกถั่วปลูกงา เป็นสิ่งที่ ตายายอยากได้ ซึ่งจำเป็นต้องมีกิจกรรมการดูแล แต่ในความเป็นจริง จำเป็นต้องมีคนช่วย เพราะว่า ยายกะตา ไม่สามารถอยู่เฝ้าถั่วเฝ้างา ได้ตลอดเวลา … จึงมองหา ผู้ช่วย โดยใช้ resource หรือ ทรัพยากร ที่มีอยู่ใกล้ตัว ซึ่งก็คือ หลาน … แต่บังเอิญ เลือกใช้คนไม่ถูกกับงาน ตามหลัก HR เพราะ นิสัยของเด็ก

-ได้มีโอกาสฟังท่านพุทธทาส บรรยายธรรม และ ยกเรื่อง “ยายกะตา” ซึ่งเป็นนิทานพื้นบ้านสำหรับเด็ก มาเล่าให้ฟัง.. ท่านเทียบเรื่องนี้ กับ ธรรมะสำคัญคือ อิทัปปัจจยตา : หัวใจปฏิจจสมุปบาท เป็นธรรมะ ที่อธิบายเรื่องราวต่างๆ ที่เกิดขึ้นมาในโลกใบนี้ ทำให้เข้าใจธรรมะ ได้อย่างง่ายดีครับ -กาลครั้งหนึ่ง ยังมียายกับตาปลูกถั่วปลูกงาไว้ในไร่ ยายกับตากลัวอีกาจะมากินถั่วกินงา จึงสั่งให้หลานชายคอยเฝ้า อยู่มาวันหนึ่ง หลานออกไปเดินเล่นนอกไร่ ทิ้งไร่ถั่วไร่งาไว้ –อีกาที่แอบอยู่บนต้นโพธิ์ ก็ลงมากินเมล็ดถั่วเมล็ดงา ไปเจ็ดเมล็ด เจ็ดทะนาน -เมื่อยายรู้เรื่อง ยายก็ด่า เมื่อตามา ตาก็ตี -หลานชายร้องไห้ไปหานายพราน หนูโดนยายด่าโดนตาตี เพราะปล่อยให้อีกามาลักถั่วลักงา นายพรานช่วยไปยิงอีกา เอาถั่วเอางามาคืนให้หนูหน่อยซี! -วิงวอนจนอ่อนใจ นายพรานก็ไม่ยอมไปยิงอีกา หลานชาย จึงไปหาหนู ขอร้องให้หนูไปกัดธนูของนายพราน หนูบอกว่าธุระไม่ใช่ -หลานชายไปหาแมว อ้อนวอนให้ไปกัดหนู แมวสั่นหน้าบอกว่าเบื่อกัดหนู หลานชายไปหาหมา ขอร้องให้ไปกัดแมว หมาบอกว่าไม่ใช่ธุระอะไรของตัวเอง -ไม่มีใครสนใจไยดี หลานชายโมโห ไปหาค้อนขอร้องค้อนให้ไปแยงหูหมา ค้อนไม่ยอมไป หลานชายผิดหวังจากค้อน

-เวลาขึ้นเครื่องบิน แล้ว เครื่อง Delay ต้อง รอ ต้องเปลี่ยน flight … เดินทาง ไปไม่ทันประชุม ไม่ทันต่อเครื่อง ต้อง hang out โดยไม่ได้เตรียมตัว … เราหงุดหงิด ไหมครับ นอกจากหงุดหงิด ยังเป็นปัญหาความสูญเสีย อีกมาก … แต่บ่อยครั้ง ที่ คนดูแล สายการบิน ไม่ค่อยสนใจ คิดว่า ฉันจัดให้เธอ ได้เดินทาง ก็ดีแล้ว … การบริหารการศึกษา ก็เหมือนกันครับ –การบริหารการศึกษา มีความสำคัญ ไม่แพ้ การบริหารเรื่อง อื่นๆ และ มีทั้งประเด็น ต้นทุน และ ผลลัพธ์ และ ผลกระทบ มากมายหมาศาล เพียงแต่ว่าสิ่งที่เกิดขึ้น ในเชิง ผลลัพธ์ และ ผลกระทบ ไม่ได้ เกิดขึ้นทันที

-เรารู้ว่า ครูดี สร้างคนดี ครูที่สามารถ ชี้แนะ, กลั่นกรองความรู้ที่ถูก, ใช้งานได้ Feedback ให้รู้ว่า วิธีการที่ลูกศิษย์ใช้อยู่ในการหาความรู้หรือทำงาน เหมาะสมกับ สถานการณ์ใดบ้าง และ ไม่เหมาะสม หรือควรปรับปรุงอย่างไร, มีเมตตา และ กรุณาอยากให้ศิษย์ได้ดี ได้พัฒนา ได้มีความสุข … ครูดี แบบนี้ เราจะมีให้มากพอไหม และ คนที่จะ ชี้แนะ กลั่นกรองความรู้ ความรู้ ก็มีความลึก และ ละเอียด ในแต่ละสาขา ไม่เท่ากัน อย่างเช่น นักบิน จะรู้ลึกเรื่องแพทย์ได้ไหม หรือ แพทย์จะคุมงานก่อสร้าง หรือ ไฟฟ้า ได้เหมือนวิศวกรไหม … ครูที่จะสอน ก็คงไม่สามารถสอนลึก ข้ามสาขาได้ -นี่เอง คงเป็น เหตุผล ที่ต้องมีครูมากมาย … แต่ในความจริง ถึงมีคุณครูมากมาย ไม่สามารถ สอนความรู้ได้ละเอียดลึกซึ้งในทุกสาขา

-ปัญหาของประเทศ ที่น่าเป็นห่วง ไม่ใช่แค่ ค่าวัดความสามารถในการเรียนเปรียบเทียบระดับโลก ที่เรียกว่า PISA ของเด็กไทยต่ำมาก เพราะ นั่น เป็นเพียงมุมมองด้านหนึ่งเท่านั้น … แต่ สะท้อน ถึง ปัญหาอื่นๆ ด้วย … คุณภาพ การศึกษา เป็นเพียง ด้านเดียวของ คุณภาพคน  … ปัญหาของเรา เป็นปัญหาเรื่องคุณภาพของคน -แล้วเราจะพัฒนาคน ได้อย่างไร … คุณภาพคน มีทั้ง ส่วนที่ฟ้าประทาน และ ส่วนที่สร้างขึ้น … ด้าน ฟ้าประทาน หรือ พรสวรรค์ เป็นเรื่องของ ชาติพันธุ์ DNA ซึ่งเชื่อว่าคนไทย ไม่แพ้ชาติใดในโลก เพราะ เรามีคน ที่ เก่ง และ เป็นสุดยอดในเกือบทุกด้าน เทียบกับนานาชาติได้ แต่ ส่วนที่ทำให้แตกต่างกัน คือ พรแสวง หรือ

-ในยุคหนึ่ง เราคิดว่า คุณครูต้องมีความรู้ ถึงจะถ่ายทอดความรู้ต่อได้ … ซึ่ง ยังคงเป็นจริงเสมอนะครับ อย่างน้อย ต้องรู้ว่า สิ่งที่จะสอน เป็นอย่างไร เหมือน เราจะสอนคนให้ทำแกงส้ม แต่ ตัวเองไม่เคยกินแกงส้มจริงๆ จะสอนคนอื่นได้อย่างไร -แต่ การมีความรู้  ไม่ใช่ทั้งหมด ของการสามารถเป็นครูที่ดีได้ .. โดยเฉพาะอย่างยิ่งในโลกยุคปัจจุบัน ที่ เทคโนโลยี ทางสื่อสังคม มีการพัฒนาขึ้นอย่างมากมาย การหาความรู้ แต่ละเรื่องไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป แค่ ลัดนิ้วมื้อเดียว ก็ได้ความรู้แล้ว เราสามารถ หาความรู้ เรื่องการทำแกงส้ม ได้ง่ายดาย ทั้งในรูปแบบตัวอักษร รูปภาพ (ส่วนประกอบ การเตรียม การปรุง ฯลฯ) หรือ เป็น คลิป สอนแสดงที่เป็นภาพ เหมือนกับที่สมัยก่อน เราต้อง เดินทางเสาะหา ไปยังภัตตาคาร หรือ โรงเรียนสอนทำอาหาร ไปเข้าครัวจริง ไปมุงดูครูสอนทำแกงส้ม (ซึ่งบางที อยู่ข้างหลัง

-อีกเดือนกว่าๆ กว่าจะถึงวันครู … แต่ได้ดู concerts เฉลียง Rare items Re-Stage  ฟังเพลง อื่นๆ อีกมากมาย  แล้ว ทำให้คิดถึงข่าวเรื่อง โรงเรียน ขนาดเล็กอยู่ไม่ได้ อาจจะต้องถูกยุบ ทำให้คิดถึงระบบการศึกษา ซึ่งมีปัจจัย ที่ให้ชวนคิด อีกมากมาย -ในประดา เรื่องมากมายด้านการศึกษา มีทั้งส่วนที่เป็น เหตุปัจจัย และ ส่วนที่เป็นผล และ ผลของเรื่องหนึ่ง ก็เป็นเหตุปัจจัยของอีกเรื่อง หนึ่ง วนเวียนกันไป .. และ ผล จากการศึกษา ก็ไม่ได้จบแค่ในห้องเรียน หรือมหาวิทยาลัย แต่ ก็เป็น เหตุปัจจัย ส่งผลไปถึง ความเป็นอยู่ การต้องกู้หนี้ยืมสิน เป็นหนี้นอกระบบ การยิงกัน ฆ่ากัน การหาทางออกด้วยการมั่วสุม ยาเสพติด ฉ้อโกง ลักทรัพย์ การถูกหลอกลวงจากแก็งค์คอลเซนเตร์ ในระดับประเทศ มีความสามารถในการแข่งขันลดลง การมองว่า

-บางคนถามว่า ทางสายกลางอยู่ตรงจุดไหน คล้ายกับว่า ถ้า ออกไปจากจุดนี้หรือเส้นนี้แล้ว ก็ไม่ใช่ทางสายกลาง … ลองมาทำความเข้าใจกันดูครับ -จุดตรงกลาง ในทางสถิติ มีค่าเฉลี่ย Means ค่ามัธยฐาน Median และค่าฐานนิยม Mode ซึ่งมีลักษณะเป็นจุด แต่ จุดเหล่านี้ บอกเราว่า จุดอื่นๆ ที่อยู่ข้างๆ ยัง เป็นจุดที่มีลักษณะคล้ายกัน ไปด้วยกัน ไม่แตกต่างกันมาก ทั้ง 2 ข้าง … ดังนั้น การจะบอกว่า อะไรเป็นแบบนั้นแบบนี้ นั้น คือ บอกว่า สิ่งที่พบ สิ่งที่เห็น ยังมีลักษณะความเป็นแบบนั้นอยู่ เช่น สีเหลือง จะมีสีเหลือง หลากหลาย แต่ บางอย่าง ก็ปนน้ำเงินมาเล็กน้อย แต่ยังเป็นสีเหลืองอยู่ แต่ถ้าเมื่อไหร่ ปนสีน้ำเงินมากๆๆๆ จนไม่เห็นความเห็นสีเหลืองอยู่ ก็จะกลายเป็นสีเขียว และ ถ้าความเป็นสีเหลืองน้อยลงไปอีก ก็จะเหลือแต่สีน้ำเงิน -ดังนั้น