การแพทย์

-ช่วงนี้ ดูข่าวไฟไหม้ สัมภาษณ์ คนที่รอด หลายคนพูดอย่างเดียวกันว่า “ใช้ผ้าขนหนูชุบน้ำ คลุมศีรษะ จมูกปาก และวิ่งหนีออกมา หมอบต่ำๆ” ซึ่ง พิสูจน์ให้เห็นว่า ได้ผล ควรที่จะต้อง รณรงค์ เผยแพร่ เป็นความรู้พื้นฐาน และ ทบทวนกันเป็นประจำครับ -มาดูครับว่า วิธีผ้าขนหนูชุบน้ำ ช่วยเราได้อย่างไรครับ -อันดับแรก คือ เมื่อมีไฟไหม้ ความร้อน จากไฟจะ เผา สิ่งของต่างๆ ซึ่ง มีส่วนประกอบ สารพัด  โดยเฉพาะ ของที่เป็น พลาสติก เมื่อได้รับความร้อนสูงๆ จะมีสารพิษ และ สารก่อมะเร็งออกมาจำนวนมาก ทั้งกลุ่ม ก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2) ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) ไฮโดรเจนไซยาไนด์ (HCN) ฟอร์มาลดีไฮด์ (Formaldehyde) และ โพลีไซคลิก อะโรมาติก ไฮโดรคาร์บอน (PAHs) ซึ่งสารเหล่านี้ จะระคายเยื่อบุทางเดินหายใจเป็นอย่างมาก ทำให้อยากไอ และยิ่งไอ […]

-หลายคน อาจจะสังเกต เห็นว่า คนเป็นอัมพาต ทำไม บางคนพูดได้ บางคนพูดไม่ได้… มีความรู้พื้นฐานทางการแพทย์ครับ –สมองส่วนที่ควบคุม เรื่อง ภาษาและการพูด อยู่ที่สมองซีกซ้าย ซีกเดียว ดังนั้น หาก มีการขาดเลือดมาเลี้ยงสมองส่วนนี้ จะเกิดปัญหาในการพูดได้ … โดยสมองส่วนที่ควบคุมการพูด อยู่ใกล้กับ สมองส่วนที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย ทั้งแขน และ ขา  ดังนั้น เวลาเกิดภาวะสมองขาดเลือด จนเป็นอัมพาต จะเกิดพร้อมๆกัน ทั้งเรื่อง การเคลื่อนไหว และ การพูด -ปกติ สมองซีกซ้าย จะควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายซีกขวา และ สมองซีกขวา จะควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายซีกซ้าย (สลับกัน… ธรรมชาติ สร้างระบบไว้ป้องกันความเสี่ยง) ดังนั้น หากเกิดการขาดเลือดสมองซีกซ้าย ซึ่งเป็นฝั่งที่ควบคุมการพูด ร่างกายซีกขวาจะชยับไม่ได้ เราจึงมักจะเรียกว่า เป็น อัมพาตข้างขวา … ด้วยเหตุนี้ คนเป็นอัมพาตข้างขวา จะพูดไม่ค่อยได้ ไม่ค่อยเป็นคำ แต่ คน

–สายตาสั้น สายตายาว อาจจะเข้าใจได้ไม่ยาก คือ การมองเห็นไม่ชัดเนื่องจาก เลนส์ตาของเรา รวมแสง (โฟกัส) อยู่ใกล้ ก่อนถึงจอประสาทตา หรือ ไกล เลยจอประสาทตาไป ทำให้เราเห็นภาพไม่ชัด เมื่อ ใส่แว่น ให้ แสงมารวมกันที่ระยะพอดี เราก็จะมองเห็นได้ชัด -ส่วนคำว่า สายตาเอียง ฟังดูแล้ว อาจจะแปลกๆ เล็กน้อย คือ ภาพที่เราเห็น มัน เอียงซ้าย หรือ เอียงขวาหรือเปล่า … ในทางการแพทย์ สายตาเอียง (Astigmatism) เป็นภาวะที่แสงที่ผ่านเลนส์ตา มา ตกกระจายที่จอประสาทตาหลายจุด ไม่ได้ เป็นจุดรวมแสงจุดเดียวอย่างที่ควรจะเป็น จึงทำให้เห็นภาพไม่ชัด ลักษณะ คล้ายภาพซ้อนๆ กัน … เหตุผลที่เป็นเช่นนี้ เพราะ บางครั้ง กระจกตา อาจจะ ไม่โค้งกลมเป็นทรงกลม แต่ มีลักษณะบิด หรือ รี ทำให้

-เดี๋ยวนี้ การตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือด เพื่อดูแลผู้ป่วยเบาหวาน หรือ ตรวจหาความเสี่ยงเบาหวาน มีได้หลายวิธี ไม่ใช่ว่าจะต้องไป โรงพยาบาล เจาะเลือดเป็นหลอดๆ เหมือนเมื่อสมัยก่อน … แล้ว แต่ละวิธี เชื่อถือได้ไหม มีประโยชน์ต่างกันอย่างไร และ วิธีการในการวิเคราะห์ ต่างกันอย่างไร –วิธีเจาะเลือดจากเส้นเลือดดำ ใส่หลอดเจาะเลือด และส่งไปตรวจที่ห้องแล็บ เป็นวิธีที่ได้มาตรฐานสูงสุด เพราะ มีกระบวนการพัฒนา วิธีการตรวจมานานแล้ว และ ได้รับการปรับปรุงจนเชื่อถือได้ ถือเป็น มาตรฐานที่ใช้อ้างอิง ในการดูแล และ รักษาได้ … หลักการทางวิทยาศาสตร์ ที่เกี่ยวข้องกับ การตรวจหาน้ำตาลในเลือด มีลำดับ ดังนี้ คือ เมื่อเรากินอาหาร หรือ ร่างกายผลิดน้ำตาล จากตับ หรือ จากไขมัน ที่สะสมไว้ จะมีน้ำตาลอยู่ในกระแสเลือด อยู่ในส่วนของน้ำเลือด (plasma) ซึ่ง เมื่อมีการเจาะเลือดออกจากเส้นเลือดดำ จะต้องนำไปผสมกับ สารเคมี Sodium fluoride

-มีการศึกษา ถึงกลไกทางสมอง และ พฤติกรรม ของคน ผ่านการทดลองในหนู ซึ่ง มีลักษณะ คล้ายคนมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การให้รางวัลจูงใจ ให้ทำสิ่งต่างๆ … พบว่า ความเชื่อที่ว่าให้รางวัล สม่ำเสมอ ให้เรื่อยๆ จะได้ผลดี ….ไม่จริง… สู้การให้รางวัลแบบเป็นครั้งเป็นคราว ไม่แน่ไม่นอน จะได้ผลดีกว่า ในการกระตุ้นให้คนพยายามทำงาน -คำจำกัดความ รางวัล คือ สิ่งที่ให้หลังจากการทำกิจกรรมใดๆ แล้วจูงใจให้ทำกิจกรรมนั้นเพิ่มขึ้น … ดังนั้น รางวัลที่ดี จะกระตุ้นให้มีการกระทำกิจกรรมนั้น มากๆ บ่อยๆ หรือ พยายามทำกิจกรรมนั้นเพิ่มขึ้น -ทำการศึกษาในหนู 7-8 สัปดาห์ (เทียบกับคนหนุ่มสาวถึงวัยทำงาน) โดยจัดให้อยู่ในกล่องทดลอง ที่มี แป้นกดเพื่อรับน้ำ หรือ น้ำหวาน และในกล่องทดลอง จะมี แสงไฟ และ เสียงดัง เพื่อบอกเวลาที่ แป้นกดจะทำงานได้ผล หรือ on (นอกเวลาดังกล่าว

-หลายคนบอกกันต่อๆ ว่า กินข้าวเหนียวแล้วง่วงนอน และ หลายคนก็มีประสบการณ์ตรง ว่าเป็นอย่างนั้นจริงๆ …ไม่เพียงแต่ข้าวเหนียว หลังกินข้าว คนก็มักจะรู้สึกง่วงนอนด้วย เหมือน คำพูดที่ว่า “หนังท้องตึง หนังตาหย่อน” ทางการแพทย์ มีคำอธิบายนะครับ -มีการศึกษา ในอาสาสมัคร 12 คน (ชาย 6 หญิง 6) อายุระหว่าง 22-28 ปี ทำการศึกษา ติดต่อกัน 3 วัน โดยแต่ละวัน จะ กินอาหาร คนละประเภท และ ทำการวัดอัตราการไหลเวียนของเส้นเลือดใหญ่ในช่องท้อง (superior mesenteric artery)  ที่เลี้ยง ทางเดินอาหาร กระเพาะอาหาร และ ลำไส้เล็ก เพื่อดูปริมาณเลือดที่ไปเลี้ยงกระเพาะและลำไส้ ว่ามีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่  โดยวัดในเวลาตามลำดับดังนี้ คือ ช่วงท้องว่าง ก่อนกินอาหาร ขณะกินอาหาร และ หลังกินอาหาร 5, 10,

-หลายคนเวลา มีสัตว์เลี้ยงไม่ว่าจะแมวหรือ สุนัข มักจะอยากได้ พันธุ์แท้ เพราะ มีลักษณะเฉพาะ และ รู้สึกว่า สวยงาม น่ารัก ถึงแม้ว่า ตอนหามาจะราคาแพงมากกว่าปกติก็ตาม -แต่สิ่งที่บางคนอาจจะไม่ทันคิด คือ สัตว์เลี้ยงพันธุ์แท้นั้น ป่วยบ่อย และ โรคที่เป็นก็เป็นโรคที่รักษายาก ค่าใช้จ่ายสูง เช่น โรคหัวใจพิการ โรคทางระบบประสาท หรือโรคลำไส้ผิดปกติ ซึ่ง โรคกลุ่มนี้ เป็นโรคที่สัตว์ทั่วไป ไม่ค่อยเป็น ไม่ค่อยป่วยด้วยโรคดังกล่าว เป็นโรคที่หายาก พบได้น้อย แต่ จะพบได้บ่อยขึ้นมากๆ ในสัตว์เลี้ยงพันธุ์แท้ -ที่เป็นเช่นนี้ เพราะ การจะได้สัตว์เลี้ยงพันธุ์แท้ จำเป็นต้องนำสายพันธุ์เดิมมาผสม เพื่อให้ได้สัดส่วนของสายพันธุ์ที่ต้องการเพิ่มขึ้น (ดังรูป) และในการได้มาซึ่งสายพันธุ์แท้ สิ่งที่ได้มาด้วยคือ gene ด้อย ซึ่งปกติไม่ปรากฏอาการให้เห็น ก็มารวมกันอยู่ในลูกหลานของสัตว์พันธุ์แท้ จึงปรากฏอาการให้เห็นเด่นชัด มีโรคความผิดปกติแต่กำเนิด และ โรคทางพันธุกรรมมากมาย … ความรู้เรื่องนี้ คนเรารู้กันมานานแล้ว โดยในคน จะห้ามการแต่งงานกันระหว่างพี่-น้อง

-บางครั้ง เวลาเราเห็นคนทำงานได้หลายอย่างพร้อมๆกัน  (Multitasking) เรามักจะรู้สึกชื่นชม รู้สึกว่า เก่งจัง โดยเฉพาะเด็กยุคใหม่ .. แต่ พอเรานึกถึง ว่าคนที่ชับรถด้วย คุยโทรศัพท์ไปด้วยเกิดอุบัติเหตุบ่อย ก็รู้สึกไม่ค่อยดี .. ความเป็นจริงทางวิทยาศาสตร์ เป็นอย่างไร -มีการศึกษา ในนักศึกษามหาวิทยาลัย จำนวน 218 คน ที่เป็นอาสาสมัคร ให้ ทำกิจกรรม 2 อย่าง คือ เช่น SUDOKU ที่เป็นการหาตัวเลขมาเติมในตาราง ให้ การบวกเลขได้คำตอบที่ตรงกันในทุกแนว และ อีกหนึ่งกิจกรรม คือ การหา คำศัพท์ (word search) บนตารางตัวอักษร  ซึ่งต้องใช้ทักษะ และ สมาธิ ในการมองหาคำศัพท์ที่ถูกต้อง โดยที่อาสาสมัคร จะได้รับ รางวัล 1 ยูโร สำหรับทุกๆ 11 คะแนน ตามจำนวนคะแนนที่ทำได้ โดยที่ ในกิจกรรม

-การเรียนรู้ และ ให้เกิดการจดจำ บางคนบอกว่า ให้ อ่านซ้ำๆ ท่องๆๆๆ จะได้จำได้ มีการศึกษาถึงผลลัพธ์ จากการท่องจำดังนี้ครับ -มีการศึกษาในนักศึกษา จาก มหาวิทยาลัย วอชิงตัน จำนวน 120 คน อายุระหว่าง 18-24 ปี ตีพิมพ์ ในปี คศ 2006 โดยในนักศึกษา อ่าน บทที่ใช้สอบ TOFEL ซึ่งมีความยาว ประมาณ 250 คำ ในเวลา 7 นาที และวัดผล ความจำ ด้วยการให้เขียน ใจความสำคัญ เพื่อตรวจดูว่า สามารถจดจำใจความสำคัญได้เท่าไหร่ จาก ประเด็นสำคัญของเนื้อหา 30 จุด…. -ในการศึกษา แรก …ทำการทดสอบ โดยแบ่งกลุ่มนักศึกษา ที่อ่านบทความ 2 รอบ กับ อีกกลุ่มที่อ่านบทความ 1

-บางคนอาจจะเคยเจอ เหตุการณ์ ดังภาพ หรือถ้าไม่เคยเจอ และ บังเอิญเจอเข้า ก็อาจจะตกใจ เพราะ แลดูน่ากลัว จนถึงกับกลัวว่า จะต้องไปหาหมอ ถูกถอดเล็บ ผ่าตัด อะไรทำนองนั้น -ภาวะดังกล่าว ทางการแพทย์เรียกว่า “Subungual Hematoma” หรือ ภาะวที่มีเลือดออกใต้เล็บ ซึ่งพบได้ทั้ง เล็บมือ และ เล็บเท้า ภาวะนี้ เป็นภาวะที่มีลักษณะเฉพาะมาก คือ เลือดที่ออก ไม่สามารถระบายออกไปไหนได้ เพราะ ถูกเล็บบีบอัดอยู่ … โดยทั่วไป เวลาได้รับบาดเจ็บ เป็นแผล หรือมีเลือดออก เลือดจะสามารถไหลออกมาสู่ภายนอกได้ หรือ หากเลือดออกในช่องท้อง เลือดก็จะไหลไปกองในส่วนต่างๆของช่องท้องได้ และ ทำให้เลือดยังออกอยุ่เรื่อยๆ ไม่หยุดเอง แต่ เลือดออกใต้เล็บ จะมีแรงกด บีบอัดจากรอบๆ เนื่องจาก ผิวหนังบริเวณใต้เล็บจะมีลักษณะพิเศษ ที่มีการติดติดกับเล็บค่อนข้างแน่นหนา ทำให้ ไม่มีพื้นที่ให้เลือดไหลไปที่อื่น จึงบีบอัดกันแน่น  และ ทำให้เลือดไม่ออกเพิ่มขึ้นอีกต่อไป