การแพทย์

-มีคนไข้มะเร็งเต้านม มาปรึกษา ได้แนะนำการรักษา เริ่มด้วยการผ่าตัด เพราะ โรคยังเป็นไม่มาก น่าจะระยะที่ 1 หรือ 2 ต้นๆ แต่ คนไข้ พยายามถามว่า รออีกหน่อยได้ไหม อีกสักเดือน ได้ไหม ในระหว่างบทสนทนา พูดถึงความจำเป็นที่ต้องดูแลแม่ แต่ มีญาติมาด้วย คอยให้การ support ซึ่ง เชื่อว่า การนอน รพ 1-2 วัน ไม่น่าจะมีผลกระทบถึงการดูแลแม่… ในระหว่างพูดคุย ได้รับการสอบถามถึง NK cell (ถามลอยๆ ว่า เป็นยังไง)… ผู้ป่วยรายนี้ ตระเวนหาหมอมา 1 เดือนกว่าแล้ว… เลยอยากเล่าเรื่อง NK cell รักษามะเร็ง เพื่อเป็นความรู้ครับ จะได้ไม่เข้าใจผิด เพราะ ว่า ใน social มีการ กล่าวอ้างถึง ซื่อนี้ ในหลากหลายรูปแบบครับ […]

-เราได้ยินเรื่อง การฝึกสมาธิกับการตามลมหายใจ หรือ ที่เรียกว่า การฝึก อาณาปาณสติ ว่าส่งผลดีกับร่างกาย มีการทำกันมานาน ตั้งแต่ก่อนพุทธกาล โยคี ในอินเดีย ก็มีการสอนและปฏิบัติกัน … ทางการแพทย์ได้มีการพิสูจน์ ความจริงเรื่องนี้ครับ -มีความรู้ทางการแพทย์ว่า ระบบประสาทอัตโนมัติ ของร่างกาย ซึ่ง ประกอบด้วย 1) ประสาทซิมพาเทติก (Sympathetic) ซึ่งจะทำงาน เวลาเผชิญภัย มีอันตราย หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตสูง หายใจเร็ว มีแรงเยอะ แต่ ก็มีของเสียเกิดขึ้นเยอะด้วย 2) ประสาทพาราซิมพาเทติก (Parasympathetic) ซึ่งทำงานตรงข้ามกับประสาทซิมพาเทติก คือ ทำให้สงบ เย็นลง หัวใจเต้นช้าชง ความดันโลหิตลดลง ผ่อนคลายมากขึ้น มีเวลาให้ร่างกายซ่อมแซมร่างกายมากขึ้น … ทั้ง 2 ระบบจะทำงานคู่กัน ผลัดกันทำงาน ซึ่ง หาก ประสาทซิมพาเทติก ต้องทำงานตลอดเวลา ก็จะเหนื่อยล้า เครียด จึงต้อง

–“เรียงเบอร์” สิ่งที่ เด็กยุคใหม่ อาจจะไม่รู้จัก … การออกสลากกินแบ่งรัฐบาล กว่าจะได้ตรวจผล ในหน้าหนังสือพิมพ์ ก็ต้องรอวันรุ่งขึ้น … ออกข่าว ทาง วิทยุ ก็อาจจะไม่ได้ ฟังตลอดเวลา … วิธีที่ดีที่สุดในยุคก่อน คือ มีการพิมพ์ ผลการออกสลาก และ กระจาย ออกขาย ตามสี่แยก หรือ แหล่งชุมชน ทำให้เราได้ยินเสียงตะโกน “เรียงเบอร์ ครับ เรียงเบอร์” ใน ช่วงบ่าย และ ค่ำ ของวัน หวยออก เด็กขายเรียงเบอร์ ได้กำไรงาม แต่ ก็เป็นความเสี่ยง ทั้งอุบัติเหตุ ตามสี่แยก และ เสี่ยงต่อ การขายไม่ได้ เป็นธุรกิจ ที่แข่งกันด้านความเร็ว เพื่อ ตอบโจทย์ และ เข้าถึงลูกค้า ใครทำได้ ไวที่สุด –ในยุคที่ ระบบ

-มนุษย์พยายามหาการรักษา มะเร็ง ในอวัยวะต่างๆ  มามากกว่า 100 ปี ถึงแม้ว่าจะมีความก้าวหน้าไปมาก ทั้งการผ่าตัด ฉายรังสี เคมีบำบัด หรือแม้แต่ยามุ่งเป้า แต่ เราก็ยังไม่สามารถเอาชนะมะเร็งได้อย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาด ยังคงมีคนไข้บางส่วนที่รักษาแล้วกลับมาเป็นใหม่ …แต่ในปัจจุบัน มีการค้นพบวิธีการรักษาใหม่ ที่ดูเหมือนได้ผล เริ่มมีการรักษาในคนไข้ที่โรคกลับมาเป็นซ้ำ แล้ว ทำให้ โรคสงบหรือหายไปได้ เป็นการรักษาที่อยู่ในกลุ่ม ภูมิคุ้มกันบำบัด -จากการศึกษาระดับเซลล์ที่มีความก้าวหน้า เราพบกลไกอันหนึ่งในการอยู่รอดของเซลล์มะเร็ง ที่ทำให้ ซ่อนตัว และหลบหลีกจากการถูกทำลาย หรือ หลบหลีกจากการตรวจจับของเซลล์เม็ดเลือดขาว ผ่านการทำงานของ ตัวรับสัญญาณ PD-1 … เซลล์เม็ดเลือดขาว กลุ่ม T cell จะทำหน้าที่เหมือนตำรวจ ที่ ได้รับข้อมูล(หมายจับผู้ร้าย)จากส่วนกลาง ว่า มีเซลล์อะไรที่เป็น เซลล์แปลกปลอม และ ตัว PD-1 จะเป็นเครื่องมือของเม็ดเลือดขาว  T cell ที่จะตรวจเซลล์ที่พบเห็น ว่ามีลักษณะปกติ เป็นพวกเดียวกันหรือไม่ (คล้ายตรวจบัตรสมาชิก หรือ

-หลายเรื่อง ที่เราได้ยิน ได้ฟัง จาก คนที่เล่าให้เราฟัง ซึ่ง เขา เชื่อว่าเป็นอย่างนั้นจริง อาจจะไม่จริง … ในทางนิติวิทยาศาสตร์ พยานบุคคล จึงเชื่อถือได้น้อยกว่า หลักฐานทาง นิติวิทยาศาสตร์… ลองดูว่า สมองคนเรา แปลความเรื่องราวต่างๆ มีข้อจำกัดอย่างไรบ้างครับ … กรณีศึกษานี้เรียกว่า “Change Blindness” -มีการทดลอง ไป ถามทาง เสมือนหนึ่ง เป็นคนแปลกหน้าที่ไม่รู้จักทาง โดย ชายคนที่ 1 ถือแผนที่ เข้าไปถามทาง และ จู่ๆ ก็มีคน 2  คน ถือภาพวาด เดินแทรกเข้ามาระหว่างกลาง ขณะนั้น ก็มีการเปลี่ยนตัว คนที่ถามทางจากชายคนที่ 1 เป็น ชายคนที่ 2 เมื่อคนถือภาพวาดเดินผ่านไปแล้ว ก็มีการถาม และ บอกทางกันต่อ โดยที่ คนที่ กำลังบอกทาง (ถูกถาม)

-ช่วงนี้ ดูข่าวไฟไหม้ สัมภาษณ์ คนที่รอด หลายคนพูดอย่างเดียวกันว่า “ใช้ผ้าขนหนูชุบน้ำ คลุมศีรษะ จมูกปาก และวิ่งหนีออกมา หมอบต่ำๆ” ซึ่ง พิสูจน์ให้เห็นว่า ได้ผล ควรที่จะต้อง รณรงค์ เผยแพร่ เป็นความรู้พื้นฐาน และ ทบทวนกันเป็นประจำครับ -มาดูครับว่า วิธีผ้าขนหนูชุบน้ำ ช่วยเราได้อย่างไรครับ -อันดับแรก คือ เมื่อมีไฟไหม้ ความร้อน จากไฟจะ เผา สิ่งของต่างๆ ซึ่ง มีส่วนประกอบ สารพัด  โดยเฉพาะ ของที่เป็น พลาสติก เมื่อได้รับความร้อนสูงๆ จะมีสารพิษ และ สารก่อมะเร็งออกมาจำนวนมาก ทั้งกลุ่ม ก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2) ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) ไฮโดรเจนไซยาไนด์ (HCN) ฟอร์มาลดีไฮด์ (Formaldehyde) และ โพลีไซคลิก อะโรมาติก ไฮโดรคาร์บอน (PAHs) ซึ่งสารเหล่านี้ จะระคายเยื่อบุทางเดินหายใจเป็นอย่างมาก ทำให้อยากไอ และยิ่งไอ

-หลายคน อาจจะสังเกต เห็นว่า คนเป็นอัมพาต ทำไม บางคนพูดได้ บางคนพูดไม่ได้… มีความรู้พื้นฐานทางการแพทย์ครับ –สมองส่วนที่ควบคุม เรื่อง ภาษาและการพูด อยู่ที่สมองซีกซ้าย ซีกเดียว ดังนั้น หาก มีการขาดเลือดมาเลี้ยงสมองส่วนนี้ จะเกิดปัญหาในการพูดได้ … โดยสมองส่วนที่ควบคุมการพูด อยู่ใกล้กับ สมองส่วนที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย ทั้งแขน และ ขา  ดังนั้น เวลาเกิดภาวะสมองขาดเลือด จนเป็นอัมพาต จะเกิดพร้อมๆกัน ทั้งเรื่อง การเคลื่อนไหว และ การพูด -ปกติ สมองซีกซ้าย จะควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายซีกขวา และ สมองซีกขวา จะควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายซีกซ้าย (สลับกัน… ธรรมชาติ สร้างระบบไว้ป้องกันความเสี่ยง) ดังนั้น หากเกิดการขาดเลือดสมองซีกซ้าย ซึ่งเป็นฝั่งที่ควบคุมการพูด ร่างกายซีกขวาจะชยับไม่ได้ เราจึงมักจะเรียกว่า เป็น อัมพาตข้างขวา … ด้วยเหตุนี้ คนเป็นอัมพาตข้างขวา จะพูดไม่ค่อยได้ ไม่ค่อยเป็นคำ แต่ คน

–สายตาสั้น สายตายาว อาจจะเข้าใจได้ไม่ยาก คือ การมองเห็นไม่ชัดเนื่องจาก เลนส์ตาของเรา รวมแสง (โฟกัส) อยู่ใกล้ ก่อนถึงจอประสาทตา หรือ ไกล เลยจอประสาทตาไป ทำให้เราเห็นภาพไม่ชัด เมื่อ ใส่แว่น ให้ แสงมารวมกันที่ระยะพอดี เราก็จะมองเห็นได้ชัด -ส่วนคำว่า สายตาเอียง ฟังดูแล้ว อาจจะแปลกๆ เล็กน้อย คือ ภาพที่เราเห็น มัน เอียงซ้าย หรือ เอียงขวาหรือเปล่า … ในทางการแพทย์ สายตาเอียง (Astigmatism) เป็นภาวะที่แสงที่ผ่านเลนส์ตา มา ตกกระจายที่จอประสาทตาหลายจุด ไม่ได้ เป็นจุดรวมแสงจุดเดียวอย่างที่ควรจะเป็น จึงทำให้เห็นภาพไม่ชัด ลักษณะ คล้ายภาพซ้อนๆ กัน … เหตุผลที่เป็นเช่นนี้ เพราะ บางครั้ง กระจกตา อาจจะ ไม่โค้งกลมเป็นทรงกลม แต่ มีลักษณะบิด หรือ รี ทำให้

-เดี๋ยวนี้ การตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือด เพื่อดูแลผู้ป่วยเบาหวาน หรือ ตรวจหาความเสี่ยงเบาหวาน มีได้หลายวิธี ไม่ใช่ว่าจะต้องไป โรงพยาบาล เจาะเลือดเป็นหลอดๆ เหมือนเมื่อสมัยก่อน … แล้ว แต่ละวิธี เชื่อถือได้ไหม มีประโยชน์ต่างกันอย่างไร และ วิธีการในการวิเคราะห์ ต่างกันอย่างไร –วิธีเจาะเลือดจากเส้นเลือดดำ ใส่หลอดเจาะเลือด และส่งไปตรวจที่ห้องแล็บ เป็นวิธีที่ได้มาตรฐานสูงสุด เพราะ มีกระบวนการพัฒนา วิธีการตรวจมานานแล้ว และ ได้รับการปรับปรุงจนเชื่อถือได้ ถือเป็น มาตรฐานที่ใช้อ้างอิง ในการดูแล และ รักษาได้ … หลักการทางวิทยาศาสตร์ ที่เกี่ยวข้องกับ การตรวจหาน้ำตาลในเลือด มีลำดับ ดังนี้ คือ เมื่อเรากินอาหาร หรือ ร่างกายผลิดน้ำตาล จากตับ หรือ จากไขมัน ที่สะสมไว้ จะมีน้ำตาลอยู่ในกระแสเลือด อยู่ในส่วนของน้ำเลือด (plasma) ซึ่ง เมื่อมีการเจาะเลือดออกจากเส้นเลือดดำ จะต้องนำไปผสมกับ สารเคมี Sodium fluoride

-มีการศึกษา ถึงกลไกทางสมอง และ พฤติกรรม ของคน ผ่านการทดลองในหนู ซึ่ง มีลักษณะ คล้ายคนมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การให้รางวัลจูงใจ ให้ทำสิ่งต่างๆ … พบว่า ความเชื่อที่ว่าให้รางวัล สม่ำเสมอ ให้เรื่อยๆ จะได้ผลดี ….ไม่จริง… สู้การให้รางวัลแบบเป็นครั้งเป็นคราว ไม่แน่ไม่นอน จะได้ผลดีกว่า ในการกระตุ้นให้คนพยายามทำงาน -คำจำกัดความ รางวัล คือ สิ่งที่ให้หลังจากการทำกิจกรรมใดๆ แล้วจูงใจให้ทำกิจกรรมนั้นเพิ่มขึ้น … ดังนั้น รางวัลที่ดี จะกระตุ้นให้มีการกระทำกิจกรรมนั้น มากๆ บ่อยๆ หรือ พยายามทำกิจกรรมนั้นเพิ่มขึ้น -ทำการศึกษาในหนู 7-8 สัปดาห์ (เทียบกับคนหนุ่มสาวถึงวัยทำงาน) โดยจัดให้อยู่ในกล่องทดลอง ที่มี แป้นกดเพื่อรับน้ำ หรือ น้ำหวาน และในกล่องทดลอง จะมี แสงไฟ และ เสียงดัง เพื่อบอกเวลาที่ แป้นกดจะทำงานได้ผล หรือ on (นอกเวลาดังกล่าว