หัวใจขี้เกียจ .. ภาวะที่หัวใจเต้นช้าผิดปกติครับ
-หัวใจของเรา จะเหมือน เครื่องจักรอัตโนมัติ ที่มี ตัวคอยให้สัญญาณ เพื่อบอกให้หัวใจบีบตัวและ คลายตัว เป็นจังหวะ ….คลายตัวให้เลือดไหลเข้าหัวใจ และ บีบตัวให้เลือดไหลไปที่ปอด และ ร่างกาย … ตัวให้จังหวะนี้ อยู่ที่หัวใจห้องบนขวา และ ผนังกั้น ระหว่างห้องหัวใจ (หัวใจ มี 4 ห้อง ห้องบน 2 ห้อง เป็นห้องพักให้เลือดไหลเข้ามา ห้องล่าง 2 ห้อง เป็นห้องที่ไว้บีบเลือดออกไป) … ตัวให้สัญญาณ ควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจ เรียกว่า SA node และ AV node จะส่งสัญญาณออกเป็นช่วงๆ ซึ่งเราสามารถวัดการทำงานได้จากการดู คลื่นไฟฟ้าหัวใจ EKG หรือ ECG … ตัวกระตุ้นนี้ จะมีระบบอัตโนมัติ ที่ส่งสัญญาณเอง มักจะไม่ต่ำกว่า 50 ครั้งต่อนาที และ จะทำงานมากขึ้น เมื่อได้รับสัญญาณ จากระบบประสาทอัตโนมัติ ซิมพาเทติก (ซึ่งตอบสนองต่อภาวะที่ร่างกายต้องการพลังงานมากขึ้น)
-SA node และ AV node จะทำงานตลอดเวลาไม่เคยหยุดตลอดชีวิต (ถ้าหยุด หัวใจก็จะหยุดเต้น คือ เสียชีวิต) ตัวให้สัญญาณนี้ ได้รับเลือดมาจากเลือดเลี้ยงหัวใจ ซึ่ง มีแขนงใหญ่ๆ ด้านซ้าย และ ด้านขวา … ถ้าหากเส้นเลือดหัวใจด้านขวา ตีบ เลือดที่มาเลี้ยง SA node น้อยลง หากเส้นเลือดหัวใจด้านซ้ายตีบ เลือดที่มาเลี้ยง AV node จะน้อยลง จะทำให้ ตัวให้สัญญาณนี้ผิดปกติ อาจจะทำงานช้า อย่างที่เรียกว่าหัวใจขี้เกียจ เวลาร่างกายต้องการพลังงาน ก็ไม่ตอบสนอง ไม่กระตุ้นหัวใจให้บีบตัวเร็วขึ้นตามความจำเป็นที่ต้องใช้งาน ทำให้เกิดอาการเหนื่อย เพราะ ออกซิจน หรือ เลือดไปเลี้ยงร่างกายไม่พอ หรือ บางครั้งอาจจะทำงาน รวน เต้นเร็วเกิน เร็วผิดปกติ … หลายคนที่เสียชีวิตจากหัวใจขาดเลือด ไม่ได้ เสียชีวิต เพราะ กล้ามเนื้อหัวใจไม่มีแรงบีบตัว แต่ เสียชีวิต เพราะ ตัวให้สัญญาณ ไม่ทำงาน (เวลาหัวใจขาดเลือด จะมีผลกับทั้งกล้ามเนื้อหัวใจ และ ตัวให้สัญญาณ) เหมือนกับ conductor ในวงดนตรี stunt หยุดไปเสียเฉยๆ นักดนตรี ก็ไม่รู้จะเล่นเพลงอะไร เวลา ตัวให้สัญญาณหยุดไปเฉยๆ กล้ามเนื้อหัวใจ ก็ไม่สามารถบีบตัวให้ประสานกันได้ตามต้องการ
-การแก้ไขปัญหา ศูนย์ให้สัญญาณ ไม่ทำงาน จำเป็นต้อง restart ระบบ เหมือนปิดสวิตช์แล้วเปิดใหม่ ดังนั้น เวลาเจอคนที่หมดสติ จากภาวะหัวใจขาดเลือด ในการช่วยฟื้นคืนชีพ (CPR) นอกจากการนวดหัวใจเพื่อช่วยเรื่องการไหลเวียน บางครั้ง จำเป็นต้องใช้เครื่องมือ AED ซึ่งจะตรวจจับว่า คลื่นไฟฟ้าหัวใจจากศูนย์ให้สัญญาณยังทำงานปกติอยู่ไหม ถ้าไม่ปกติ เครื่อง AED จะปล่อยกระแสไฟฟ้า เพื่อ restart ระบบ ให้ศูนย์ให้สัญญาณกลับมาทำงานตามปกติ … เดี๋ยวนี้ ตามแหล่งชุมชน หรือ จุดที่สำคัญ มักจะมีเครื่อง AED ตั้งอยู่ด้วย ไว้สำหรับใช้ช่วยชีวิตในกรณีฉุกเฉิน
-หัวใจขี้เกียจ มักจะไม่ได้เพราะมันขี้เกียจเองครับ แต่มักจะมีสาเหตุ ซึ่งควรต้องรักษา หลายกรณีการขาดเลือด ไม่ได้เกิดขึ้น เฉียบพลัน แต่เป็นปัญหา เล็กน้อยระยะยาว หรือ ศูนย์ให้สัญญาณ เสี่อมสภาพตามวัย หรือ ได้รับบาดเจ็บ ในกรณีนี้ อาจจะต้องมีการใส่เครื่องกระตุ้นไฟฟ้า หัวใจ ไว้ในร่างกาย และ ให้เครื่องมือ เป็นตัวให้สัญญาณ (pace maker) แทน SA node และ AV node ครับ