รู้แต่ว่าไม่สบายจะเป็นไข้

-แล้วเป็นไข้ทำไม ร่างกายเราทำไมต้องเป็นไข้ด้วย สรุปแล้ว มันดี หรือ ไม่ดี ที่เวลาไม่สบาย แล้วเป็นไข้… มาดูข้อมูลทางการแพทย์กันครับ

–อุณหภูมิปกติของร่างกาย เฉลี่ยอยู่ที่  37.0°C หรือ 98.6°F +/- 0.7 องศา คือระหว่าง 36.0 – 37.8 องศาเซลเซียส ซึ่งเป็นอุณหภูมิ ที่เซลล์ และ ระบบต่างๆในร่างกายของเราจะทำงานได้เป็นปกติ … แต่พอมีการติดเชื้อ ไม่ว่าจะไวรัส หรือเชื้อแบคทีเรีย หรือ มีสิ่งแปลกปลอม เข้ามาในร่างกาย ร่างกายเราจะมีระบบอัตโนมัติ กระตุ้น ให้เกิดไข้ หรือ เป็นไข้ ตรงนี้ เป็นธรรมชาติของร่างกาย ที่ถูก โปรแกรมไว้นะครับ ไม่ใช่ อะไรที่เราอยากให้เป็นหรือไม่อยากให้เป็นได้ แต่ มันจะเป็นแบบนี้เสมอ … ธรรมชาติ มีเหตุผล ในการกระตุ้นให้ร่างกายเรามีไข้ หรือ อุณหภูมิสูงขึ้นครับ มาดูครับว่า ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น

-จากการศึกษาพบว่า เชื้อไวรัส จะเติบโตได้ดี และ เข้าสู่เซลล์ของร่างกายได้ดี ที่อุณหภูมิ 25-30 องศาเซลเซียส ดังนั้น หากอุณหภูมิของร่างกายสูงขึ้น อุณหภูมิ ที่เยื่อบุผิวก็จะสูงขึ้นตาม (ปกติ อุณหภูมิที่เยื่อบุผิวจะต่ำกว่าอุณหภูมิในร่างกาย) ทำให้ โอกาส ที่เชื้อไวรัส ที่มาติดที่โพรงจมูก ในปาก หรือ เยื่อบุต่างๆ เข้าสู่เซลล์ได้น้อยลง ถ้าร่างกายเป็นไข้ หรือ อุณหภูมิสูงขึ้น …. อีกข้อมูลหนึ่ง คือ ในการแบ่งตัวเพิ่มจำนวนของไวรัส จำเป็นต้องอาศัยโปรตีน RNA polymerase เป็นตัวคลายเกลียวให้ไวรัสที่เพิ่มจำนวน จาก 1 เป็น 2 ซึ่ง ที่อุณหภูมิที่สูงขึ้น ประสิทธิภาพ หรือ ความคงที่ของการใช้โปรตีน ตัวนี้ ลดลง และ ลดลงอย่างมาก ที่อุณหภูมิ สูงถึง 40 องศาเซลเซียส ทำให้ไวรัสไม่สามารถแบ่งตัวในร่างกายได้ … ซึ่ง ข้อมูลยืนยัน ว่า จำนวนไวรัส น้อยลงที่อุณหภูมิสูงขึ้น

-อีกปัจจัยหนึ่ง ที่ตรวจพบ คือ เมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น เซลล์ ที่ทำหน้าที่เป็นทหาร และ เครื่องมือรบ หนักๆ ที่ใช้ทำลายข้าศึก จะถูกลำเลียงออกมาในกระแสเลือดเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน … นั่นคือ เมื่อเป็น ไข้ ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายจะถูกกระตุ้น ให้มีความแข็งขันมากขึ้น …. การเป็นไข้ ก็คล้ายๆกับ กรณีที่เรารู้ว่ามีผู้บุกรุก ก็เปิดสัญญาณเตือนภัย เปิดไฟส่องสว่าง และ มีเวรยาม ออกมาตรวจตราเต็มไปหมด … ผู้ไม่หวังดี ก็จะทำงานได้ลำบากขึ้นครับ

-กรณีที่พูดถึง เป็นเฉพาะกับ การติดเชื้อที่เป็นไวรัส เช่น ไข้หวัด Covid19 ไข้เลือดออก หัด สุกใส ฯลฯ แต่สำหรับการติดเชื้อแบคทีเรีย ต่างกันโดยสิ้นเชิงครับ … กรณีที่มีการติดเชื้อจากเชื้อแบคทีเรีย การมีไข้ จะยิ่งทำให้เชื้อโรคเติบโตได้ดีขึ้นครับ กรณีติดเชื้อแบคทีเรีย เป็นฝี หนอง ยิ่งประคบร้อน จะยิ่งบวมขึ้นครับ ไม่ว่าจะเป็น ฝี หนอง ทอลซิลอักเสบ ไซนัสอักเสบ ไส้ติ่งอักเสบ การเป็นไข้ กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเราได้ แต่ กำจัดเชื้อโรคไม่ได้ เชื้อแบคทีเรีย ยิ่งชอบ อุณหภูมิที่สูงขึ้น ยิ่งแบ่งตัวเร็วขึ้น ดังนั้น แพทย์จึงต้อง วินิจฉัยแยกโรคให้ได้ครับ ว่าเป็นการติดเชื้อ ไวรัส หรือ ติดเชื้อแบคทีเรีย ถ้าเป็นการติดเชื้อแบคทีเรีย ต้องกำจัดเชื้อด้วย ยาปฏิชีวนะ และ/หรือ ผ่าตัดรักษาครับ ปล่อยให้เป็นไข้ ยิ่งปล่อยยิ่งแย่ครับ

-ภาวะไข้ มีประโยชน์ แต่ ก็สร้างความไม่สบายตัวให้กับระบบปกติของร่างกาย เช่นเดียวกันกับการสร้างปัญหาให้กับเชื้อไวรัส ดังนั้น กรณี มีไข้ ก็ควรลดไข้ เพื่อลดอาการไม่สบายตัว ไม่ว่าจะเป็น การกินยาลดไข้ เช็ดตัว กระเป๋านั้นเข็ง ฯลฯ ในเด็กๆ ปฏิกิริยาเรื่องไข้จจะรุนแรงกว่าผู้ใหญ่ ซึ่งไข้สูงมาก ระบบประสาทจะทำงานได้ไม่ดีด้วย อาจจะเพ้อ หรือ ชักได้ครับ … ไม่ควรปล่อยให้เป็นไข้นานๆ

-มีไข้ ควรวินิจฉัยให้ได้นะครับ ว่าเป็น ปฏิกิริยาจากการติดเชื้อไวรัส หรือ แบคทีเรีย เพราะ การดูแลรักษาต่างกันมากครับ