ให้นมลูก อย่างไร ไม่ให้ เป็นฝี หรือ เจ็บเต้านม

–การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เป็นสิ่งที่ดีมากครับ ให้ทั้งสารอาหาร ภูมิคุ้มกัน และความอบอุ่นทางจิตใจ… แต่สำหรับคุณแม่มือใหม่ บางครั้ง อาจจะพบปัญหาในการให้นม ที่ไม่ได้คาดคิด และ ทำให้ไม่สามารถให้นมลูกได้ครับ

-ปัญหาอันดับแรก ที่มีความรุนแรง และ ถึงกับต้องพบหมอ หรือ อาจจะต้องรับการผ่าตัด คือ การเป็น ฝีที่เต้านม ซึ่งจะมีอาการปวดมาก บวม เป็นก้อน ผิวหนังแดง ร้อน มีไข้ และ เจ็บมากครับ ทั้งนี้ เพราะ น้ำนม เป็น แหล่งอาหารที่ดีของเชื้อโรค และ หากเชื้อโรคผ่านผิวหนังเข้าไปถึงน้ำนม จะทำให้เกิดการอักเสบรุนแรง … ในคนทั่วไป จะไม่มีปัญหานี้ครับ แต่ มักจะเกิดจาก เวลาลูกดูดนม กัดบริเวณหัวนมจนเป็นแผล โดยเฉพาะ บางราย ให้ลูกดูดนม จนกระทั่ง มีฟันขึ้น (หลัง 6 เดือน) แต่ถึงแม้ยังไม่มีฟันขึ้น เหงือกของลูก ก็สามารถ บดจน เป็นแผลที่หัวนมได้นะครับ … ดังนั้น วิธีที่ถูก เวลาให้ลูกดูดนม คือ ให้ลูกงับ ที่บริเวณลานนม ไม่ใช่หัวนม บริเวณลานนม จะกว้าง และ ผิวหนังหนากว่า และ ไม่ถูกดึง หรือ กระชากได้ เกิดอันตรายได้น้อยกว่า บริเวณหัวนมครับ ดังนั้น เวลาเข้าเต้า ต้องประคอง จนลูกสามารถ งับที่ลานนมได้นะครับ

-ปัญหาอีกหนึ่งอย่าง ที่หลายคน ไม่ค่อย ได้คิดถึง คือ มีน้ำนมคั่ง และทำให้เกิดอาการเจ็บปวด บางครั้งคลำได้เป็นก้อน แต่ยังไม่อักเสบ ยังไม่มีเชื้อโรคเข้าไป ยังไม่เป็นฝึไม่เป็นหนองครับ แต่เมื่อน้ำนมคั่ง จะเป็นก้อน และ ทำให้รู้สึกปวดบริเวณก้อน เพราะ น้ำนม ดันเนื้อนมข้างเคียง ทำให้ บวม และ เต่ง ปวดได้มากๆครับ… สาเหตุของเรื่องนี้ คือ น้ำนมหากถูกดูดออกไม่หมด อาจจะตกตะกอนในท่อน้ำนม คล้ายๆ เวลาเราชงนมผง แล้ว ยังมีนมค้างเป็นก้อนๆอยู่ นมที่ตกตะกอนนี้ จะ อุดตันท่อน้ำนม ทำให้ น้ำนมที่ผลิตออกมาใหม่ ไหลออกมาไม่ได้ เวลาลูกดูดนม จะดูดจนน้ำนมจากส่วนอื่นๆ แห้งหมด แต่ น้ำนม ที่อยู่ถัดจากท่อน้ำนมที่อุดตัน ไหลออกมาได้ได้ และ คั่งค้าง เพิ่มปริมาณขึ้น เรื่อยๆ จนเป็นก้อน เป่ง และ เจ็บ… วิธีการป้องกันไม่ให้เกิดปัญหานี้ คือ การให้ลูกดูดนม ให้หมดทีละข้าง ถ้า ลูกหลับ หรือ อิ่มก่อน มื้อถัดไป ให้ดูดข้างเดิม ที่ดูดค้างไว้ก่อน จนหมด แล้วค่อยเปลี่ยนข้าง … คุณแม่หลายคน มักจะให้ลูกดูดข้างที่ถนัดก่อนเสมอ เช่น ดูดข้างซ้ายก่อน ทุกครั้ง ทุกมื้อ น้ำนมในข้างขวา ก็ไม่หมด และ เกิดตะกอน และ เป็นก้อนน้ำนมคั่ง (galactocele) ครับ…. เมื่อพบก้อนน้ำนมที่ เป็นน้ำนมคั่ง แต่ยังไม่อักเสบ วิธีแก้ไขเบื้องต้น คือ การใช้มือช่วยดัน จากขอบนอก หรือ ฐานของเต้านมเข้าหาหัวนม พร้อมๆกับเวลาลูกดูดนม เพื่อช่วยดัน ตะกอนให้หลุดเข้าปากลูก (กินได้ครับ ไม่มีอันตราย) วิธีนี้ ส่วนใหญ่จะได้ผล แต่ ถ้าไม่ได้ผล หรือเป็นปัญหา จนกระทั่ง หย่านมแล้ว ก็ยังเป็นก้อนอยู่ อาจจะต้องปรึกษา ศัลยแพทย์ เผื่อผ่าตัดออกครับ

-ยินดีกับคุณแม่ทุกคน และ สนับสนุนให้คุณแม่ให้นมลูก ได้อย่างปลอดภัยนะครับ