-ทุกวันนี้เรารู้สึกไม่สบายตัวเวลาฝุ่น PM2.5 เยอะๆ แต่รู้ไหมครับว่า มันทำอันตรายยังไงกับปอดของเรา … ที่สำคัญ คือ มันทำให้ ปอด ซ่อมแซมตัวเองได้น้อยลง น่าเป็นห่วงอย่างยิ่ง ในเด็ก และ วัยรุ่น เพราะ เป็นช่วงที่มีการเจริญของปอด และ ต้องใช้ปอดนี้ไปอีกนาน
–เยื่อบุผิวของปอด ก็เป็นเยื่อบุอย่างหนึ่งของร่างกาย เหมือนผิวหนังของเราครับ ผิวหนังเรา เห็นได้จากข้างนอก ป้องกันสิ่งแปลกปลอมเข้าในในร่างกายเรา และ ป้องกัน ของในร่างกายเราไม่ให้หลุดออกมาด้านนอก … เยื่อบุในปอดก็เหมือนกันครับ เป็นผิว เหมือนผิวหนังของเรา แต่ว่า บุย้อนเข้าไปในปอดของเรา จากใหญ่ไปหาเล็ก คือ จาก จมูก ลำคอ กล่องเสียง หลอดลม(bronchus) หลอดลมฝอย(bronchiole) และ ถุงลม(alveoli) ซึ่งเป็นจุดที่แลกเปลี่ยน ก๊าซ ออกซิเจน และ คาร์บอนไดออกไซด์ … ธรรมดา ผิวหนังของเรา มีการหลุดลอก จากการต้อง ปะทะกับสิ่งแวดล้อม และ กลายเป็น ขี้ไคล พร้อมกันนั้น ผิวหนังส่วนชั้นลึกๆ ก็มีการสร้าง เซลล์ผิวหนังใหม่มาทดแทน … ในปอดก็เหมือนกันครับ … จุดที่มีการสร้างใหม่ และ หลุดลอก มากที่สุด อยู่ที่ หลอดลมฝอยส่วนปลาย bronchiole เซลล์บริเวณนี้ มีการหลุดลอก และ สร้างใหม่ คล้ายผิวหนังของเรา ที่มีขี้ไคลออกมา ในปอด ก็ออกมาเป็นเสมหะ เช่นเดียวกับ ขี้ไคล ครับ เมื่อผิวหนังได้รับอันตราย ก็มีการซ่อมแซม เยื่อบุหลอดลม เมื่อได้รับอันตราย ก็มีการซ่อมแซม เช่นเดียวกันครับ
-ได้มีการศึกษา ในหนู ให้ หนูอยู่ในกล่อง ที่สูดดม อากาศ ที่กรองฝุ่น แล้ว กับ อากาศที่มีฝุ่น PM 2.5 และ นำน้ำล้างหลอดลม (ล้างเสมหะ) ออกมาตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์ พบว่า สัดส่วนของ เซลล์ที่ตาย ที่หลุดลอกออกมา ใน หนูที่สูดฝุ่น PM 2.5 มีสัดส่วนที่สูงกว่า หนู ที่สูดอากาศที่กรองแล้ว เกือบเท่าตัว และ เมือ่นำชิ้นเนื้อของเยื่อบุหลอดลมไปตรวจดู พบว่า จำนวนเซลล์ที่สร้างใหม่ ในบริเวณ เยื่อบุหลอดลมฝอยส่วนปลายของ หนูที่ได้รับฝุ่น PM2.5 มีจำนวนเซลล์ที่สร้างใหม่ น้อยกว่า หนูที่ได้รับอากาศที่กรองแล้ว ซึ่งแสดงให้เห็นว่า นอกจาก จำนวนเซลล์เยื่อบุหลอดลมที่ตายเพิ่มขึ้น ยังมีความสามารถในการสร้างเซลล์ใหม่ เพื่อซ่อมตัวเองน้อยลงอีกด้วย … และ เมื่อทำการย้อมชิ้นเนื้อแบบ พิเศษ เพื่อดู ความสามารถของเซลล์ ในการป้องกัน และ กรองไม่ให้สิ่งแปลกปลอมผ่านไปได้ ปรากฏว่า หนูที่สูดดม ฝุ่น PM 2.5 มี ช่องโหว่ หรือ ช่องว่าง ของเซลล์ ให้สิ่งแปลกปลอม ผ่านไปได้มากมาย คือ ไม่สามารถทำหน้าที่ป้องกันสิ่งแปลกปลอมได้
-ด้วยสมมุติฐานนี้ ว่า ปอด ไม่สามารถ ซ่อมแซมเยื่อบุปอดให้ทำงานได้ตามปกติ เมื่อนำเนื้อเยื่อของหนูที่ได้รับฝุ่น PM 2.5 มาตรวจดู ก็พบการอักเสบที่สูง และ การซ่อมแซมปอด แทนที่จะเป็นการสร้างเซลล์ใหม่ กลับกลาย เป็น การเกิดพังผืด ถ้าคิดง่ายๆ ก็เหมือน คนที่ถูกไฟไหม้หรือน้ำร้อนลวก และ ผิวหนัง หายโดยการเกิดพังผืด และ ดึงรั้ง ผิวหนังข้างๆเข้าหากัน ผิวหนัง ไม่สามารถใช้งานได้ตามปกติ ในปอด ก็เช่นกัน การซ่อมแซม จะกลายเป็นพังผืด ทำให้ปอดทำงานได้น้อยลง
-สมมุติฐานนี้ ตรงกับ การศึกษา อีกหนึ่ง อัน ที่ วัดความจุปอด ในคนอายุ 16-18 ปี ชายหญิง พบว่า ความจุปอด หรือความสามารถในการขยายตัวของปอด ลดลง ตามถิ่นที่อยู่ ที่มีความเข้มข้นของ ฝุ่น PM 2.5 ที่เพิ่มขึ้น ดังนั้น ปอดที่กำลังเติบโต ของ เด็กและวัยรุ่น จึงรับอันตรายจาก ฝุ่น PM 2.5 ตรงๆ … น่าเป็นห่วงนะครับ